Trước đây đã nhiều lần Putin giải thích cho việc hơn 100,000 quân lính tập trung tại biên giới Ukraine là để tập trận chứ không dự định một cuộc tấn công nào. Tuy nhiên đêm 24/2, trên truyền hình Putin đã tuyên bố “Nga sẽ thực hiện một chiến dịch quân sự đặc biệt để bảo vệ người dân Nga sống tại Ukraine.” Putin nhấn mạnh “Bất cứ ai can thiệp vào việc làm của chúng tôi sẽ phải chịu những hậu quả khủng khiếp chưa từng xảy ra trong lịch sử.” Putin đã quá chủ quan, tin tưởng rằng sẽ đánh bại Ukraine một cách mau lẹ nhưng trong thực tế, quân đội Nga đã gặp sự chống cự mãnh liệt của Ukraine. Sau 5 ngày tấn công với xe tăng tràn vào thành phố, máy bay oanh tạc và hỏa tiễn, tên lửa liên tục nhắm tới nhiều địa điểm quân sự cũng như một số thành phố lớn trên toàn lãnh thổ Ukraine, Nga vẫn chưa chiếm được thủ đô Kyiv. Biden ngỏ ý đưa Tổng Thống Ukraine ra khỏi nước nhưng Tổng Thống này đã từ chối và nhấn mạnh “điều chúng tôi cần là đạn dược vũ khí để chiến đấu bảo vệ Ukraine chứ không phải phương tiện di tản.” TT Volodymyr Zelenskyy đã không bỏ chạy khi quốc gia bị nguy biến, ông ta và gia đình vẫn cố thủ tại Kyiv, sát cánh với người dân cương quyết bảo vệ đất nước, thật đáng ngưỡng mộ.
Bản tin của AP News, Reuters, BBC News, . . . cho hay cuộc tấn công Ukraine của Nga đã kéo tới ngày thứ 5 nhưng quân đội Nga vẫn chưa kiểm soát được những mục tiêu trọng yếu, đây là dấu hiệu cho thấy sự việc đã không xảy ra theo ước muốn của Putin. Thủ đô Kyiv bị bao vây tứ phía nhưng quân dân Ukraine vẫn quyết tử thủ với quân lính Nga. Tới giờ này Nga vẫn không tiến chiếm được Kyiv, Putin đã tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ khí hạt nhân. Thảm họa sẽ xảy ra cho Ukraine, Âu Châu và thế giới nếu chiến tranh nguyên tử xảy ra.
Cộng đồng thế giới phản đối Putin
Quyết định xâm lăng Ukraine của Nga đã gây bất mãn cho toàn thế giới (ngoại trừ Trung Cộng và vài ba quốc gia khác.) Thủ Tướng Anh Boris Johnson đã đi tiên phong trong việc áp đặt biện pháp trừng phạt nặng đối với Nga, loại các ngân hàng của Nga ra khỏi hệ thống thanh toán tài chánh quốc tế (SWIFT.) Đây là vũ khí đặc biệt có khả năng làm tê liệt hoạt động thương mại, tài chánh của Nga. Lệnh trừng phạt này còn áp dụng đối với tài sản của cá nhân Putin, Ngoại Trưởng Nga Sergey Lavrov và nhiều nhà tài phiệt thân cận với giới lãnh đạo của Nga. Sau đó Hoa Kỳ và các quốc gia đồng minh cũng tiến hành lệnh trừng phạt cô lập Nga trong lãnh vực tài chánh. Thêm vào đó Đức, Úc và nhiều quốc gia trên thế giới đã bị đánh động bởi những hình ảnh thương tâm và ý chí quyết chiến của Tổng Thống và người dân Ukraine nên đã quyết định ào ạt gởi vũ khí cho Ukraine. Putin đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội từ cộng đồng quốc tế, dân chúng khắp nơi trên thế giới đã biểu tình kết án hành vi xâm lược của Putin và kêu gọi đương sự rút quân về nước.
Nhiều tiểu bang tại Hoa Kỳ như Pennsylvania, Ohio, North Carolina, West Virginia, . . . cũng như nhiều nơi trên thế giới đã ngưng bán rượu vodka và những sản phẩm của Nga. Tỷ phú Elon Musk của Hoa Kỳ sau khi nhận được lời kêu gọi giúp đỡ của Phó Thủ Tướng Ukraine Mykhailo Fedorov, đã nối kết hệ thống internet tại Ukraine với vệ tinh Starlink để giúp cho mạng lưới internet của quốc gia này không bị gián đoạn. Facebook cũng ủng hộ dân chúng Ukraine qua việc loại bỏ những mạng lưới tuyên truyền của Nga nhằm chống Ukraine. Công ty dầu khí Bristish Petroleum (BP) của Anh đã hủy bỏ cổ phần của mình trong công ty Rosneft của Nga để chống đối cuộc xâm lăng. Sự rút lui đột ngột này gây thiệt hại cho công ty BP tới 25 tỷ dollars, đây là một nghĩa cử đáng thán phục. Liên Minh Âu Châu và nhiều quốc gia khác đã đóng cửa không phận đối với các hãng hàng không của Nga.
Những quyết định sai lầm từ Obama tới Biden về vấn đề Ukraine
Năm 2013, việc chính quyền Obama can thiệp vào nội bộ chính trị của Ukraine, lật đổ Tổng Thống đắc cử do Nga ủng hộ là một hành động khiêu khích gây thêm căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Nga. Ngay lập tức Putin quyết định tấn công Ukraine để báo thù và đã chiếm được Crimea năm 2014. Crimea là bến cảng nước ấm tự nhiên, là hạ tầng cơ sở cho căn cứ hải quân của Nga tại Sevastopol. Đây là căn cứ hải quân tốt nhất, nơi hạm đội Biển Đen của Nga đóng quân. Chiếm được Crimea cho phép Nga tiếp tục tiếp cận căn cứ hải quân Sevastopol, không phải lo ngại khi hợp đồng thuê mướn kết thúc vào năm 2042. Ngoài ra, bán đảo Crimea còn cung cấp cho Nga thêm khả năng phòng thủ chiến lược quan trọng.
Mùa hè năm 2021, Nga đưa binh lính với tất cả những vũ khí tối tân tới dàn quân tại biên giới Ukraine, gần một năm trôi qua mà Hoa Kỳ và NATO đã không để ý tới, không cho là quan trọng. Trong khi đó Ukraine lại tin rằng sẽ được Hoa Kỳ và Khối NATO yểm trợ nên đã không có những nỗ lực tối đa để thương lượng với Nga. Gần đây trong một lần phát biểu trước Quốc Hội Ukraine, TT Volodymyr Zenlensky đã nói rằng “Thực tế là chúng ta không thể ngăn cản chiến tranh nếu không có những cuộc điều đình trực tiếp với Nga.”
Đêm Thứ Năm 24/2, Nga đã sử dụng chiến thuật đánh áp đảo, xe tăng rầm rộ tràn qua biên giới với hải lực không quân yểm trợ, tấn công Ukraine từ nhiều phía mà Biden đã không dám trừng phạt mạnh, chỉ ra lệnh không cho phép công dân Hoa Kỳ hoạt động đầu tư trong 2 vùng ly khai Lunansk và Donetsk. TNS Tom Cotton nói “Biden đã từ chối trừng phạt lên ngành sản xuất dầu khí của Nga và cũng không loại Nga ra khỏi hệ thống thanh toán tài chánh quốc tế. Biden nói các quốc gia Âu Châu sẽ không đồng ý làm như vậy.” Biden đã nói sai, Thủ Tướng Anh Boris Johnson đã thuyết phục được những quốc gia đồng minh Âu Châu trừng phạt cá nhân Putin, Ngoại Trưởng Nga Sergey Lavrov, một số nhà tài phiệt và loại Nga ra khỏi hệ thống thanh toán tài chánh trên bình diện quốc tế. Mấy ngày sau Biden mới quyết định áp dụng biện pháp trừng phạt tài chánh này. Là Tổng Thống của một cường quốc lãnh đạo thế giới tự do nhưng Biden đã không đứng ra lãnh đạo mà chỉ chờ đợi và chạy theo. Uy tín của Biden đã bị xuống dốc từ cuộc rút quân thảm hại tại Afghanistan, giờ đây trước vấn đề của Ukraine, Biden vẫn không có những quyết định sáng suốt để lấy lại uy tín và xây dựng lại vị thế của Hoa Kỳ trên thế giới.
Cuộc chiến có thể sớm chấm dứt?
Ngày Chủ Nhật 27/2 Putin đã ra lệnh cho các lực lượng quân đội sẵn sàng sử dụng bom nguyên tử, không rõ Putin có thực sự muốn sử dụng vũ khí cực kỳ nguy hiểm này hay chỉ hăm dọa? Điều này làm cho người dân Ukraine, Âu Châu và ngay cả người dân Hoa Kỳ rất lo lắng nhưng Biden vẫn chưa có một thái độ rõ rệt về vấn đề này. Con người của Putin nham hiểm, rất khó lường, những việc tưởng rằng Putin sẽ không làm nhưng đương sự vẫn làm. Nga đang bị thế giới cô lập và trong tình trạng tuyệt vọng, có thể Putin sẽ sử dụng bom nguyên tử.
Sáng Thứ Hai 28/2 đại diện lãnh đạo Ukraine và Nga đã họp tại biên giới Belarus. Phía Ukraine cho biết cuộc thương lượng bàn về việc ngưng bắn ngay lập tức và Nga sẽ rút hết các lực lượng quân đội ra khỏi Ukraine. Phóng viên của AP News cho hay” “Cuộc họp đầu tiên về cuộc giao tranh giữa Ukraine và Nga trong ngày Thứ Hai đã kết thúc mà không đạt được thỏa thuận nào. Trưởng phái đoàn Nga: phụ tá hàng đầu của Putin là Vladimir Medinsky nói cuộc họp kéo dài gần 5 tiếng, sau khi đồng ý về những điểm quan trọng có thể thấy trước được, mọi người đồng ý tiếp tục thảo luận trong những ngày tới.”
Trong thời gian cuộc họp diễn ra, Nga vẫn tiếp tục tiến chiếm thủ đô Kyiv, và TT Volodymyr Zenlenskyy đã ký đơn xin gia nhập Liên Minh Âu Châu ngay lập tức theo một thủ tục đặc biệt và gởi tới Brussels nơi đặt trụ sở chính của Liên Minh Âu Châu. Chủ tịch khối Liên Minh Âu Châu Charles Michel cho biết trên nguyên tắc thủ tục phải mất nhiều năm nhưng sẽ cố gắng đưa vấn đề này ra trong cuộc họp không chính thức của Hội Đồng Âu Châu vào ngày 10/3 tới đây. Tổng Thống Ukraine quyết định nộp đơn xin gia nhập khối Liên Minh Âu Châu trong lúc việc thảo luận ngưng bắn và những điều kiện khác chưa đạt được có thể sẽ gây ảnh hưởng cho những cuộc thảo luận và làm cho tình hình thêm phức tạp.
Nga đang đẩy mạnh cuộc chiến tại Ukraine, tăng cường thêm binh lính, chiến xa, và sử dụng những loại vũ khí cực kỳ nguy hiểm. Tình trạng của cuộc chiến rất phức tạp và có nhiều ẩn số. Chúng ta cầu mong rằng những người có trách nhiệm của các phe liên hệ sẽ sớm tìm ra được một giải pháp đem lại hòa bình cho Ukraine, Âu Châu và thế giới.
Kim Nguyễn
March 1, 2022
Nhận Định Thời Cuộc